سنجش نوردهی

انواع نورپردازی

در این مقاله در مورد انواع و روش های نور پردازی و سنجش نوردهی صحبت خواهیم کرد.

سنجش نوردهی

فیلمها و تراشه های دیجیتال باید میزان درست نور را دریافت دارند تا یک تصویر ضبط شود. اگر نور ناکافی به اینها برسد یا اصلا چیزی ضبط نمی شود و یا تصویری تیره و یا قسمتی از آن ضبط می شود. به همین طریق، نوردهی بسیار زیاد به تصویری رنگ ورورفته یا کاملا سفید منتج می گردد.

نوردهی صحیح

به بیان دقیق، نوردهی صحیح یعنی ثبت میزان درست نور تصویر (فوتونها). در عمل این امر بسیار گسترده تر است. نوردهی ممکن است برای تأكید باشد، مثلا با نوردهی صحیح، و یا بیشتر یا کمتر از حد قسمت هایی خاص مانند پس زمینه تا چشم را به سوی موضوع اصلی یا نواحی خاصی بکشاند، از این رو در ترکیب بندی مؤثر است.

کنترل نوردهی و روش آن

کنترل نوردهی کلید دستیابی به کیفیت درجات در تصویر نهایی نیز هست، چه عکس چه اسلاید. سرانجام شیوه ای که عملا انتخاب می شود، یعنی انتخاب دیافراگم، لنز و سرعت شاتر، (در مقاله های قبل در مورد دیافراگم و لنز صحبت کردیم) دارای آثار جانبی مهمی بر تصویر است.
سنجش نوردهی و راهنمای تنظیمات پیش بینی شده توسط خود دوربین تنوع نسبتا زیادی دارد. در یک سو، دوربین کوچک (کامپکت) تمام خودکار قرار دارد که نور را اندازه گیری کرده و فورا کنترل کننده ها را بر اساس یک برنامه داخلی تنظیم می نماید، بدون دخالت کاربر. سیستم تمام خودکار در نوردهی موضوعات معمولی از دقت نسبتا بالایی برخوردار است، اما بسیاری از کارهای ابتکاری را از دست کاربر می گیرد.
در سوی دیگر بیشتر ویوکمراهای فاقد امکانات سنجش نور را داریم، که تمام تصمیمات را در مورد تنظیمات شاتر و دیافراگم را به عهده شما باقی می گذارند تا سنجش نور را با یک نورسنج دستی، جداگانه انجام دهید. حد واسطی نیز برای دوربین هایی با کنترل کننده های دستی یا نیمه خودکار ایجاد شده است.

عوامل تعیین کننده نوردهی هنگام سنجش

عوامل تعیین کننده نوردهی هنگام سنجش نوردهی توسط شما با تجهیزات دوربین تان عوامل اصلی مورد محاسبه عبارت اند از:
نور پردازی، شدت و فاصله منبع نور، شامل هر گونه افت نور ناشی از پخش کننده های استاتها، و غیره، یا شرایط جوی بین منبع نور و موضوع. اگر به ثبت جزئیات کامل نیاز باشد، باید طیف روشنایی (کنتراست)، درون طیف خطای مجاز (تولورانس) فیلم قرار گیرد.

خصوصیات موضوع

موضوع چه قدر نور را منعکس می سازد ؟ درجه، رنگ، سطح آن، از یک گربه سیاه در ذغال فروشی تا یک شیشه شیر در برف. نورسنج تان ادراکی از موضوع ندارد لذا خوانش های آن باید به موضوعات روشن و تیره تعبیر شود تا ضبط خوبی انجام گیرد.

سرعت فیلم

درجه بندی سرعت ایزوی استفاده شده، همراه با هرگونه تغییر ضروری ناشی از حساسیت رنگ فیلم متناسب با منبع نور (فصل 9) یا در صورت استفاده از زمان های نوردهی بسیار طولانی؛ ضعف متقابل رسیپروسیتی فیلیر) را ببینید .( شرایط غیر عادی تصویرگری، جذب نور ناشی از فیلترها و لوازم الحاقی لنز، یا تاریک شدن تصویر در اثر جلو رفتن بیش از حد لنز برای فوکوس فواصل نزدیک؛ شرایطی که نورسنج های دستی محسوب نمی کنند).

نکات مهم در سنجش

و در رأس همه این موارد پرداختن به تعبیرات یا ذهنیات مهم است. مثلا، آیا برای بهبود عکس بهتر است نوردهی بر اساس روشن ترین نواحی صحنه باشد و قسمت های تاریک تر سیاه شوند؛ یا برای سایه ها نوردهی کرده و بگذاریم نواحی روشن سوخته شوند؟ قضاوت در این موارد فقط به عهده کاربر است، و با لغو تنظیمات دوربین امکان پذیر است.

نوردهی انتخابی با ترکیب موارد زیر به فیلم می رسد:

شدت (طیف روشنایی):

کنترل با دیافراگم لنز. فراموش نکنید این امر بر عمق میدان، و تا حدی قدرت تفکیک مؤثر است.

زمان:

کنترل با سرعت شاتر. این مورد بر هر گونه بازسازی حرکت موضوع یا دوربین، و ناگهانی بودن حالت یا حرکت تأثیر گذار است.
 شدت و زمان – دیافراگم و شاتر – به یکدیگر وابسته اند. در محدوده مشخص  نصف کردن شدت (دیافراگم).  دو برابر کردن زمان (شاتر) همان مجموعه فوتونها را از انرژی نور به فیلم می رساند. (میزان یکسانی از نورا نوردهی به فیلم/ سی سیدی می رسد که دوبرابر کردن شدت و نصف کردن زمان.) میزان نوردهی کلی برای همه یکسان است و از این رو می توانیم بگوییم همه نوردهی صحیح دارند.

نمونه

سنجش نوردهی : وقتی یک موضوع ساکن داریم، یک عکس طبیعت بی جان که دوربین بر سه پایه نصب شده تا از بروز حركات احتمالی دوربین به دلیل سرعتهای آهسته شاتر جلوگیری شود. برای این تصویر اولویت با عمق میدان است و این که تا چه میزان موضوع باید در عکس نهایی واضح دیده شود. اما وقتی با یک موضوع متحرک سروکار داریم. موضوع در حال دویدن بر یک سطح صاف در امتداد لنز دوربین است، هرچند در کل عمق میدان هم نقش دارد، زیرا موضوع باید در امتداد مسیر مورد عکاسی فوکوس بماند.

برای این آزمایش نیز دوربین مجددا بر سه پایه قرار گرفته تا حرکت دوربین به دلیل استفاده از سرعتهای آهسته شاتر کاهش یابد، البته جلوه سرعت های شاتر مختلف برای این نوع عکسها برخلاف تصاویر طبیعت بی جان در عکس نهایی نمود خواهد داشت.

سرعت های شاتر سریع تر به سمت ثابت (فریز) این حرکت می روند و حرکت کمی از موضوع را نشان می دهند، در حالی که سرعت های شاتر آهسته تر به سمت نمود محو شدگی (بیر) بیشتر موضوع می روند. در عکاسی معمولی روزانه احتمال باید همیشه با چنین موضوعات افراطی روبرو باشید، اما همیشه باید در مورد تعادل بین شدت و زمان تصمیم بگیرید، یعنی مسئله اصلی عمق میدان است یا حرکت.

نوردهی انواع مختلف فیلم

هدف سازندگان فیلم ارائه محصولی ست که:

کیفیت تصویری خوب و خطای مجاز بالا (خطای نوردهی، رنگ نور غلط، و غیره) داشته باشد؛ و ضبط تصویری که چاپ دقیق آن بر کاغذ راحت باشد. اما الزامات کسب بهترین نوردهی وابسته به نوع فیلم – تکرنگ (مونوکروم) یا رنگی، نگاتیو یا اسلاید – متفاوت است.

انواع نگاتیو ها و تاثیرات مختلف آن ها

نگاتیوهای سیاه و سفید هرچه نوردهی به فیلم نگاتیو بیشتر شود، درجات تصویر فرایندشده تیره تر خواهند شد، تا آن جا که کل تصویر نقره حفظ شود و کاملا سیاه گردد.

هم چنین هنگام بزرگسازی، پی خواهید برد، در نگاتیوهای بیش از حد نوردهی شده (أوراکسپوز) گرینها بسیار مشخص تر شده اند و نور کلی پخش شده ناشی از آن در سرتاسر امولسیون از دقت وضوح (شارپنس) کاسته است.

از سوی دیگر، نوردهی کمتر از حد (آندراکسپوز) بازسازی سایه های موضوع را چنان رقیق ساخته که جزئیات شان از دست رفته اند، تا حدی که نسبت به حاشیه شفاف فیلم غیرقابل تشخیص شده اند. همین سرنوشت برای درجات میانی، و سرانجام نورهای شدید موضوع نیز رقم خواهد خورد.

نکته ی کلیدی و نهایی

 هرچه عکس پرکنتراست تر باشد، به نوردهی دقیق تری نیاز دارد – زیرا جای خطای نوردهی بیش از حد کمتری برای جای دادن نورهای شدید در حد غلظت قابل قبول، و خطای نوردهی کمتر از حد پایین تری برای ساخت سایه های بسیار رقیق وجود دارد این شرایط برای ارائه حداقل دامنه نورپذیری (لتیتیود) است.

مقالات مرتبط:

نور سنجی
فیلتر رنگی در عکاسی سیاه و سفید
نکاتی در مورد لنز
لوازم جانبی نور پردازی
مشخصات اصلی در نورپردازی
نور چیست؟