فرایند نگاتیو های سیاه و سفید
نگاتیو های سیاه و سفید
در این مقاله که ادامه ی بحث فرایند فیلم است میخواهیم در مورد فرایند نگاتیو های سیاه و سفید صحبت کنیم.
فرایند نگاتیو های سیاه و سفید
چه اتفاق می افتد
اولین محلول فرایند، داروی ظهور است که حاوی عوامل ظهور (مانند متل، فنيدون، هیدروکینون)و عناصر پشتیبان شامل قليا، مواد شیمایی محافظ و بازدارنده. در جریان عمل به دانه های نورخوردة هالید نقره الکترون داده میشود. این عمل منجر به شکل گیری اتم های
زیاد نقره می شود تا تصویر پنهان و نامریی فیلم به صورت تصویری از نقره سیاه فلزی، مریی گردد.
هم زمان امولسیون، برمید پتاسیم به اضافه عوامل ظهور تحلیل رفته را تخلیه می کند. با انباشته شدن این فرآورده های جانبی حاصل، داروی ظهور تدریج ضعیف و کند می شود.
هنگام ظهور درون تانک ابتدا تصویر نورهای شدید نمودار می شوند، سپس درجات میانی و سرانجام سایه، غلظت (تیرگی درجه) نورهای شدید سریع تر از سایه ها ایجاد خواهند شد. لذا کنتراست تصویر به آرامی در حین عمل ظهور افزایش می یابد.
هرچند، ظهور آثار چندی بر دانه های دردهی نشده نیز دارد، در صورتی که ظهور بیش از حد ادامه یابد پوششی خاکستری از کدری بر سایه ها و نواحی شفاف حواشی فیلم ایجاد خواهد شد.
ظهور کامل
وقتی عمل ظهور کامل شد، با شست وشوی فیلم در آب عمل ظهور متوقف می گردد، یا بهتر آن کار کردن با یک محلول توقف اسیدی ست که همه داروی ظهور انتقال یافته را خنثی سازد. حلول توقف، فیلم را برای عمل شیمیایی نهایی که ثبوت است نیز آماده می سازد.
داروی ثبوت که به هیپو نیز شناخته می شود محلولی ست اسیدی شده از تیوسولفات آمونیم یا سدیم که تمام هالیدهای نقره باقی مانده را به ترکیبات قابل حل تبدیل می کند تا از فیلم شسته شوند.
این نواحی قسمتهای شفاف نگاتیو را در سایه ها، حواشی فیلم، و امثال آن تشکیل دهند. هالیدهای نقره ظاهر نشده، تا ثابت نشوند همچنان به نور حساس اند و ظاهری خامه ای رنگ دارند. از این رو وقتی نگاتیو را از ثبوت بیرون آوردید و با ظاهری شیری رنگ مواجه شدید سریع فیلم را به تاریکی ببرید و مجددا برای زمان بیشتری در داروی ثبوت قرار دهید.
داروی ثبوت
معمولا داروی ثبوت حاوی یک عامل سخت کننده ژلاتین نیز هست، که امولسیون ظاهر شده را به لحاظ فیزیکی تقویت کرده و خشک شدن را تسریع می سازد. داروهای ثبوت معمولا اسیدی هستند و به این دلیل باید تمام آثار آنان از فیلم شسته شود، در غیر این صورت دچار مشکلاتی در نگهداری طولانی مدت خواهند شد.
میزان ظهور فیلمی که دقیقا نوردهی شده باشد نیازمند میزان مشخصی ظهور است تا نگاتیو خوب و قابل چاپی ارائه دهد.
میزان ظهور دریافتی وابسته به چهار عامل است:
1. نوع داروی ظهور، رقت آن، و وضعیت عمومی آن (مثلا تا به حال چند فیلم از میان آن عبور داده شده، چه قدر اکسیده یا کهنه شده است، و امثال آن).
امکان انتخاب از میان دهها داروی ظهور نگاتیو وجود دارد. بعضی مانند دی ۷۶ یا آیدی ۱۱ از انواع ریزدانه (فاین گرین) مخصوص مقاصد عام هستند، انواع دیگر شامل افزایش دهنده سرعت (اساسا برای امولسیون های سریع)، دقت بالا (برای مواد متوسط و کند)، و کنتراست شديد (برای فیلم های خطی) هستند.
خصوصیات نگهداری آنها بنا بر نوع فرمول شان متغیر است. رقیق کردن داروی ظهور، کنتراست حاصله را کاهش می دهد (حتی با افزایش زمان). همچنین اگر برای اجتناب از غیر یکنواختی الزام به افزایش زمان فرایند باشد رقیق سازی ضروری است. هر چند، این افزودن مجدد آب از خواص نگه داری محلول می کاهد زیرا اکسیژن بیشتری به محتویات مواد شیمیایی آن می رساند.
2. دمای محلول
هر چه دما بالاتر باشد، عمل ظهور سریع تر انجام می شود.
تغییر دما در حد یک درجه سانتی گراد اثر قابل ملاحظه ای بر عملکرد یک داروی ظهور معمولی دارد. اغلب سازندگان نمودارهایی مانند این را برای جبران دماهای مختلف محلول ارائه می دهند، اما عملکرد شان فقط در محدوده کوچکی درست است – ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی گراد.
خارج از این حیطه احتمالا واکنش هر کدام از ترکیبات داروی ظهور متفاوت خواهد بود. در دماهای پایین بعضی از عوامل ظهور بی اثر می شوند. در دماهای بالا خطر نرم شدن بیش از حد ژلاتین امولسیون وجود دارد، و زمان های ظهور برای عمل یکنواخت بسیار کوتاه می شوند. تا آن جا که امکان دارد سعی کنید دمای محلول را دقيقا مطابق پیشنهادات سازنده کار کنید.
3. زمان بندی
درون محدودیت های اعمال شده توسط داروی ظهور و فیلم هرچه زمان ظهور طولانی تر باشد کنتراست و غلظت (نورهای شدید بیشتر از سایه ها) تصویر بیشتر می شود. دانه و میزان کدری (فاگ) نیز متمایل به افزایش اند. تغییر زمان بندی عملی ترین راه کنترل میزان ظهور داده شده است.
اما از زمان های کمتر از حدود ۴ دقیقه هنگام فرایند تانک اجتناب کنید، زیرا دستیابی به اثری یکنواخت مشکل است. هم چنین هنگام استفاده مجدد از یک محلول هر بار باید زمان بندی افزایش یابد، مگر این که هر بار برای هر فیلم از داروی و استفاده کنید. به رهنمودهای سازنده رجوع کنید.
4. اخطلاط
هر چه عمل اختلاط (اجیتیشن) فیلم در محلول بیشتر باشد، عمل داروی ظهور بیشتر خواهد شد؛ هر چند اثر آن غیریکنواخت و غیرقابل پیش بینی ست، بنابراین با انتخاب اختلاط کافی از مطلوب شدن فرایند مطمئن شوید. همان طور که قبلا توضیح داده شد از یک روش ثابت استفاده کنید.
انتخاب داروی ظهور
باید مناسب ترین دارو(ها)ی ظهور برای فیلم، شرایط عکاسی، و نوع نگاتیو ارجح خود را پیدا کنید.
استفاده از محلول یکبار مصرف (رقيق شده از محلول غلیظ، بعد از یکبار استفاده دو عامل دیگر استفاده از محلول یکبار مصرف (رقيق شده از ریخته می شود) یا محلول بادوام چند بار مصرف (افزایش تدریجی زمان برای هر دسته فیلم و هنگام نیاز تقویت با مقداری داروی تازه) است. نوع دوم برای استفاده تانک عمیق به دلیل حجم بالای محلول ضروری ست.
داروی یکبار مصرف برای فرایند تانک کوچک به دلیل نگرانی کمتر و اطمینان از ثبات مطلوب است. هرچند گران تر است. داروهای ظهور شديدأ پرتوان (مثلا داروی ظهور دو مرحله ای چاپ لیتو) دارای چنان عمر و قدرت کاری کوتاهی هستند که بهتر است به عنوان یکبار مصرف استفاده شوند، لذا احتمالا فیلم های تخت خطی را در تشتک فرایند خواهید کرد
راه دیگر، یک داروی ظهور دقیق همچون رودینال با فیلم های کم سرعت، دقت وضوح حواشی بالایی می دهد و دارای بعضی اثرات جبرانی ست، حداکثر غلظت را محدود می کند ولی طیف خوبی از دیگر درجات ارائه می دهد.
مراحل فرایند بعد از ظهور
بلافاصله پس از اتمام زمان ظهور، تانک از داروی ظهور تخلیه شده و با محلول توقف
محلول توقف می تواند فقط آب باشد) مجددا پر می شود. پس از اختلاط مداوم حدود ۳۰ تا ۶۰ ثانیه (به دستورعمل محلول توقف رجوع کنید)، مرحله بعد قرار دادن فیلم درون محلول اسیدی ثبوت است، که هالیدهای نقره ظاهر نشده را حل می کند و درنتیجه فیلم دیگر به نور حساس نخواهد بود.
پس از چند دقیقه نگاه کردن به فیلم در نور معمولی ایمن خواهد بود، هرچند این کار پیشنهاد نمی گردد. تبعیت کردن از زمان های پیشنهادی سازنده ایمن تر است. اگر در انتهای مرحله ثبوت فیلم خامه ای رنگ بود، یعنی داروی ثبوت ضعيف شده است.
عمل اختلاط
در این مورد احتمالا ناپدید شدن تمام کدری های خامه ای رنگ از امولسیون وقت بیشتری می گیرد و دو برابر مجموع این زمان برای ثبوت کامل فیلم نیاز است. عمل اختلاط را ابتدای ثبوت و سپس هر یک دقیقه یکبار انجم دهید. هردو محلول توقف و ثبوت بادوام بوده و اگر درست نگهداری شوند می توانند بارها مو استفاده قرار گیرند همه این مواد شیمیایی شدیدا سمی هستند و با در ظروف مخصوص زباله شیمیایی ریخته و موقتا انبار شوند، نه این که در سینک خالی گرد این کار در بعضی کشورها خلاف قانون است. این کار در بعضی کشورها حرف قانوں است.
زمان شست و شو
زمان شست و شوی مؤثر حدود ۲۰-۱۵ دقیقه است، اگر امولسیون در محلول سخت کننده قرار نگرفته باشد زمان کمتر را انتخاب کنید، و اگر مشکوک اید زمان طولانی تر – شست وشو را خیلی طولانی نکنید، زیرا ممکن است موجب نرم شدن امولسیون گردد. برای کسب بهترین نتایج ابتدا آب جاری را وارد تانک کنید.
با تکان دادن آن ثبوت چسبیده به سطح فیلم (که همچنان در حلقه است) را بشویید، سپس آن را در محل شست وشو بگذارید و مطمئن شوید آب شست وشو کمتر از ۱۵ درجه سانتی گراد نباشد.
سرانجام چند قطره عامل خیس کننده در آخر شست وشو به آب اضافه می گردد، تا کشش سطح امولسیون را کاهش دهد و به خشک شدن یکنواخت آن کمک کند. آب سطح فیلم را می توان با یک آبگیر لاستیکی مخصوص (مطمئن شوید که کاملا تمیز باشد تا فیلم را نخراشد)، یا یک تکه اسفنج یا چرم بسیار نازک یا حتی گذراندن فیلم از میان دو انگشت پاک کرد.
مقالات مرتبط:
انواع فیلتر ها در عکاسی و چگونگی کارکرد آن ها
بیشتر بخوانید
نمونه کارها
ممکن است شما همچنین مایل باشید
موضوعات خاص در نورپردازی
تعادل و خط در تصاویر
